RADİKAL EKOLOJİ - 1

 

2005 yılında FBI, Earth Liberation Front (ELF–Yeryüzü Kurtuluş Cephesi) örgütünü ABD’nin kendi sınırları içindeki en büyük ‘terörist’ tehdit olarak tanımlar.

  ELF, binden fazla “suç olayı”ndan ve mala yönelik milyonlarca dolarlık zarardan sorumlu tutulur.

 ELF’nin kökenleri, 1980’de ABD’de Dave Foreman öncülüğünde kurulan Earth First!’e (EF) dayanır.

 Norveçli felsefeci Arne Naess’in geliştirdiği, insan-merkezcilik yerine yaşam-merkezciliği savunan “derin ekoloji” anlayışı ile Amerikan yerli kültürünün unsurlarını birleştiren grup, Greenpeace (1971) gibi lobi faaliyetleri ve kampanya çalışmaları yürüten diğer çevreci gruplardan farklı olarak, doğrudan eylemi benimser.

 İlk yıllarında EF!’nin izlediği üç doğrudan eylem stratejisi vardır:

1) kamuoyunun dikkatini çevre tahribatına çekmek üzere gerçekleştirilen sembolik eylemler;

 2) tahribatı engellemeye yönelik blokaj ve endüstriyel teçhizata zarar verilen ekotaj (ekolojik sabotaj) eylemleri; 3) her yıl farklı bir yerde toplanan Round River Buluşması [Round River Rendezvous] gibi, hem sanat etkinliklerinin düzenlendiği, hem de farklı kesimlerden eylemcilerin biraraya gelerek taktik ve becerilerini paylaştıkları buluşmalar.

 Round River Buluşmaları, kimi araştırmacılar tarafından Zapatistlerin 1990’ların sonunda başlattıkları uluslararası Encuentro’lara [Buluşma] benzetilir; buluşmalar, eylemciler arasında “isyancı eğitim ve bilgi üretimi sistemleri”nin geliştirilmesini sağlar.

1989’dan itibaren EF!’de “devrimci ekoloji” anlayışı egemen olmaya başlar. Judi Bari’nin sözleriyle: “...toplumsal ve biyolojik sorunları, sınıf mücadelesini ve küresel kapitalizmin halkların bastırılması ve doğanın yok edilmesindeki rolünün kavranmasını kapsayan bir devrimci ekoloji teorisine ihtiyacımız var.”

 Judi Bari, işçi sınıfının ve yoksul kesimlerin hareket saflarına çekilmesi için uğraşır; endüstriyel makineyi bilfiil işleten işçilerin katılımı olmadan, “beyaz” ayrıcalıklı kesimlerin sürdüreceği bir direnişin sonuç vermeyeceğini öne sürer.

 Bu dönemde EF! içinde çatlaklar oluşmaya başlar; ancak hareketin kitleselleşme yönündeki bu hamleleri, EF!’nin ABD dışına yayılmasını sağlar.

 1991’de Britanya’da ilk EF! eylemleri görülür.

 4-5 Aralık 1991’de Liverpool’daki Mersey Liman İşletmeleri, tropik ahşap ithalatını protesto eden yüzlerce kişi tarafından işgal edilir.

  Glastonbury’de düzenlenen bir protestoyla, küçük bir ağaçlık alanın yok edilmesi engellenir.

 1992’de Hampshire’daki Twyford Down’da Britanya’nın ilk yol yapımı protestosu düzenlenir.

  Yüzlerce eylemci, Twyford Down’daki doğal yaşam alanının yok edilmesine karşı çıkmak üzere buraya gelir.

 Protestocular kısa bir süre sonra burada kamp kurarlar; Dongas adı verilen kamp, göstericilere hem kalacakları bir yer sağlar, hem de EF! taktiklerini öğrendikleri bir eğitim sahası işlevi görür.

 “Twyford Down Savaşı”, sonunda kaybedilmiş olsa da, radikal otonom çevre hareketinin Britanya’da yerleşmesini sağlar.

 Twyford protestolarının, Britanya’da anti-kapitalist ve küreselleşme karşıtı hareketin tohumlarını atan yol yapımı karşıtı hareketi de başlattığı kabul edilir.

 

 Böylece, başlangıçta sadece yaban hayatın korunmasına odaklanan hareket, zamanla kentsel alanları da kapsamaya başlar.

 Eylemcilere yönelik ağır cezai kovuşturmalara rağmen, Britanya’da yol yapımı karşıtı eylemler artar.

  Öyle ki, bir süre sonra hükümet, eylemleri engellemek ve inşaat alanlarını korumak için alınan tedbirlerin yüksek maliyetinden ötürü bütün yol yapımı projelerini askıya aldığını duyurur.

 Örneğin, 1996’da Newbury’de yapılacak bir yol inşaatında 120 hektarlık ağaçlık alanın yok edileceği öğrenildiğinde binlerce protestocu buraya akın eder ve Avrupa tarihindeki en büyük yol yapımı protestoları düzenlenir.

  Protestolarda 800 kişi tutuklanır; güvenlik önlemleri için 20 milyon sterlinden fazla para harcanır.

 

 Earth Liberation Front’un Doğuşu

 1992’de Twyford Down protestoları devam ederken, Britanya Earth First! Brighton’da ilk ulusal toplantısını gerçekleştirir.

  Bazı üyeler EF!’nin kitleselleştiğini, bu yayılmayı korumak için yasadışı eylemlere mesafe alınması gerektiğini öne sürerler.

 Bu öneri genel kabul görmemekle birlikte, sonunda British Earth First!’ün kitle gösterileri ile sivil itaatsizlik eylemlerine odaklanmasına karar verilir.

 Ekotaj eylemleri bundan sonra başka bir isim altında yürütülecektir: Earth Liberation Front (ELF).

 

 

Earth Liberation Front ismi, 1976’da İngiltere’de kurulan Animal Liberation Front (ALF – Hayvan Kurtuluş Cephesi) örgütünden devşirilmiştir.

 ALF, hayvanların sömürülmesine dayanan gıda, giyim ve bilim endüstrilerine yönelik doğrudan eylemler yürüten otonom hücrelerden oluşur.

 ALF gibi, ELF’nin ilkeleri de eylemlerin şahıslara değil mala yönelik olması gerektiğini, sabotajın, yeryüzüne zarar veren endüstrilerin kapasitesini azaltma amacıyla yapıldığını vurgular.

 ELF’nin ifade ettiği üç hedef şunlardır:

• Doğal çevrenin tahribatından ve sömürülmesinden kâr sağlayan kurumlara en yüksek ekonomik zararı vermek;

• Yeryüzüne ve üzerinde yaşayan türlere karşı işlenen suçları ortaya çıkarmak ve kamuyu bilgilendirmek;

• Herhangi bir insanın veya insan dışındaki diğer hayvanların zarar görmesini engellemek için her türlü tedbiri almak.

 Bu ilkeler çerçevesinde ekolojik tahribatı durdurmaya yönelik her doğrudan eylem, ELF adını kullanabilir.

 1997 tarihli bir ELF bildirisinde grubun esin kaynakları şöyle sıralanır: “Makine Kırıcılar [Luddistler], Düzleyiciler [Levellers], Kazıcılar [Diggers], Alman Autonome işgalevi hareketi, ALF, Zapatistler...”

 ELF’nin bugüne kadar gerçekleştirdiği en büyük eylem, 18 Ekim 1998’de Colorado’daki bir kayak merkezinde “vaşaklar adına” yapılanıdır.

 Eylemde, beş binaya ve dört teleferiğe yerleştirilen patlayıcı maddelerle 14 milyon dolarlık zarara yol açılmıştır.

  Bugün ekotaj eylemleri, ELF adı altında üstlenilsin veya üstlenilmesin, dünyanın dört bir yanında sürdürülmektedir.